Epatico-crousado
Lunularia cruciata
Lunulariaceae
Nom en français : Hépatique croisette.
Descripcioun :Es uno epatico pulèu forto que trachis en coulounìo sus lou sòu, souvènt proche d'aigo. Se recounèis eisadamen emé si garbello à proupagulo que dounon d'èr à de mita de luno (Lunaria). Li poro à èr se vèson bèn sus lou dessubre di tale.
Usanço :I'a pas trop pèr s'engana. Coumpara emé l'epatico-di-capèu-pounchu Conocephalum conicum que fai pas jamai de garbello à proupagulo.
Port : Tale coumplèisse
Taio : 1 à 2 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lunularia
Famiho : Lunulariaceae
Ordre : Marchantiales
Coulour de la flour :
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : ges
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Sòu
- Sòu proche d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Lunularia cruciata (L.) Dumort. ex Lindb., 1868
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753